بانک خازنی
بانک خازنی چیست و کاربرد آن چگونه است!
با استفاده از بانک خازنی می توانید در مصرف برق صرفه جویی کنید. همانطور که می دانید در واحدهای صنعتی و مکانهایی که مصرف برق بالایی دارند، تنها می توان از توان اکتیو و مفید شبکه برق استفاده کرد و توان راکتیو (غیر مفید) را نمی توان استفاده کرد. شبکه برق تنها توان تحویل برق اکتیو (مفید) را در اختیار ما می گذارد و در صورتیکه بخواهیم از شبکه برق توان راکتیور را هم دریافت کنیم، به دلیل افزایش جریان کشی از شبکه برق، هزینه های سرسام آوری رامتحمل خواهیم شد. به همین خاطر برای کاهش این هزینه ها استفاده از بانک خازنی اجتناب ناپذیر است. در اینجا است که بانک خازنی نقش خودش را نشان می دهد. هنگامیه شبکه برق، توان اکتیو را ارائه می دهد، با استفاده از بانک خازنی می توانیم توان راکتیو را نیز در اختیار بگیریم و دیگر نیازی نباشد تا شبکه توان راکتیو را در اختیار ما قرار بدهد و در نتیجه قبوض برق کاهش پیدا خواهند کرد. در صورتیکه میخواهید در مورد بانک خازنی بیشتر بدانید یا اینکه اجزاء آنرا بشناسید و از مراحل نصب و راه اندازی آن مطلع بشوید و یا اینکه بخواهید انواع بانک خازنی را بشناسید و ... می توانید این مقاله را تا انتها مطالعه کنید و از دانستن اطلاعات در مورد اینکه بانک خازنی چیست بیشتر لذت ببرید.
بانک خازنی چیست؟
همانطور که در بالا در مورد سوال بانک خازنی چیست، بیان کردیم، عملکرد بانک خازنی در واقع ذخیره سازی و یک سطح سازی انرژی الکتریکی در شبکه برق سراسری می باشد. بانک خازنی از چندین خازن تشکیل شده است که بصورت موازی یا سری به یکدیگر متصل می شوند و مانند یک خازن یکپارچه عمل می کنند، و از آن برای ذخیره انرژی و کنترل جریان در مدار استفاده می گردد.
با افزایش تعداد خازنها در یک بانک خازنی، ظرفیت ذخیره سازی انرژی نیز افزایش می یابد. بطور کلی، نحوه مصرف توان شبکه سراسر برق به دو صورت اکتیو و راکتیو است. در حالت کلی زمانی که از شبکه برق در حال توان گیری(مصرف) هستیم، مانند مصارف معمولی دستگاه هایی مثل ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی و غیره... عملا در حال دریافت توان اکتیو از این شبکه هستیم. ما می توانیم از توان راکتیو برق نیز استفاده کنیم. بخاطر همین دستگاه های صنعتی به نحوی طراحی شده اند که امکان استفاده از توان راکتیو شبکه برق را داشته باشند. بطور معمول واحدهای صنعتی و بزرگ علاوه بر توان اکتیو، از توان راکتیو شبکه نیز استفاده می کنند. در صورتیکه نیاز باشد تا از توان راکتیو شبکه برق استفاده کنیم بخاطر اینکه جریان انرژی بیشتری از شبکه دریافت می کنیم پس هزینه بیشتری را نیز بایستی به این اداره پرداخت کنیم. لازم به یادآوری است که شبکه برق بطور معمول توان اکتیو را در اختیا ما می گذارد.
وظیفه بانک خازنی این است که توان راکتیو را وارد شبکه مصرف داخلی بکند و دیگر لازم نیست که توان راه اندازی ادواتی مانند الکتروموتورها از شبکه خارجی گرفته شود. بانک خازن عملا نیاز واحد صنعتی به توان راکتیو را تامین می کند و با این عملکرد خودش باعث کاهش فشار به شبکه برق می شود و هزینه برق کاهش پیدا می کند.
بانک خازنی دارای چه اجزایی می باشد؟
حالا که جواب سوال بانک خازنی چیست خود را گرفته اید، لازم است که با اجزای داخلی بانک خازنی نیز آشنا بشوید. با توجه به کاربرد و انواع خازن، بانک خازنی نیز متفاوت خواهد بود. اجزای بانک خازنی می تواند شامل موارد ذیل باشد:
- تابلو برق
- انواع خازن سه فاز
- رگولاتورهای بانک خازنی
- انواع کنتاکتورهای خازن
- انواع کلیدهای ورودی
- کلید فیوز
- انواع فیلترهای هارمونیک
- شینه
- کلید گردان
چرا از بانک خازنی استفاده کنیم؟
دلایل متعددی وجود دارند که باعث می شوند از بانک خازن استفاده کنیم که در ذیل به بعضی از آنها اشاره میکنیم:
- با توجه به اینکه استفاده از بانک خازنی باعث اصلاح ضریب توان می شود، هزینه های و خسارتها ناشی از توان کشی زیاد کاهش می یابد.
- با توجه به اینکه بانک خازن عملکرد فیلتر دارد و افت ولتاژ را جبران میکند ، تنظیم ولتاژ و ثابت نگه داشتن آن برای مصارف صنعتی باعث کاهش آسیب دیدن دستگاه های متصل به مدار برق می شود.
- با توجه به اینکه توان اکتیو مورد نیاز مدار داخلی را کاهش می دهد، بخاطر همین امکان کاهش سطح مقطع سیم کاهش می یابد.
- با توجه به اینکه بانک خازن امکان استفاده از توان راکتیو را فراهم میکند هزینه های برق کاهش می یابد.
راه اندازی بانک خازن
همانطور که در بالا نیز به آن اشاره شد، بانک خازنی امکان تامین توان راکتیو(غیرفعال) مدار را در اختیار ما قرار می دهد. اما این مهم زمانی اتفاق می افتد که طراحی، نصب و راه اندازی آن به درستی صورت گرفته باشد. بخاطر همین، نصب و راه اندازی درست تجهیزات بانک خازنی از اهمیت بالایی برخوردار است. در صوریتکه بخواهید در این زمینه به نتیجه مطلوب برسیم لازم است که این راه اندازی به درستی انجام بپذیرد. هرگونه اشتباه در این مدار ممکن است باعث ایجاد اختلال در عملکرد آن بشود و حتی باعث آسیب دیدن تجهیزات داخلی مدار بشود.
مراحل مهم را ه اندازی بانک خازنی را می توان بصورت لیست زیر بیان کرد:
- بازرسی و کنترل محل نصب تابلو خازن
- بازرسی و کنترل اتصال درست ترانس جریان به بانک خازنی
- استفاده از رگولاتور که تنظیمات درست روی آن اعمال شده باشد
- تست و استفاده از بانک
قبل از اینکه فرآیند نصب را اجرا کنید لازم است به مسایل حفاظتی و ایمنی توجه کرد. چرا که میزان جریان و ولتاژ برق در تابلو ها بسیار بالا است و در صورت عدم حفاظت مناسب ممکن است دچار صدمات جبران ناپذیر بشوید. کار با بانک خازنی بایستی توسط افراد ماهر و کارکشته انجام بگیرد.
اقدامات لازم قبل از راه انداری بانک خازنی:
قبل از اینکه بانک خازنی را نصب کنید باید سسسسبه نکاتی زیادی توجه کنیم و مرحله به مرحله جلو برویم:
- برای اینکه بانک خازنی را به تاسیسات قدرت متصل کنیم، باید موارد مربوط به قطع برق، اتصال ارت، قفل کردن کلید ها و... همچنین دریافت مجوزها مطابق با استاندارهای اداره برق منطقه را رعایت کنیم.
- حتما اتصال ارت تجهیزات بایستی برقرار باشد.
- در محیط هایی که از مایعات استفاده می شود یا محیط هایی که مرطوب هستند از این تجهیزات استفاده نشود.
- از اتصال تجهیزات بانک خازنی به دستگاه هایی که آسیب دیده اند خودداری کنید.
- محیط هایی که بانک خازنی در آنجا نصب می شوند حتما بایستی دارای تهویه مناسب باشند.
- نصب و راه اندازی بانک خازن حتما بایستی توسط افرا متخصص و حرفه ای صورت بپذیرد.
نحوه محاسبه بانک خازن(ضریب قدرت)
حال که پاسخ سوالات بانک خازنی چیست، از چه اجزایی تشکیل شده است، و چرا باید از بانک خازنی استفاده کرد را دریافت کرده اید و نکات مربوط به نصب بانک خازنی را برای شما بیان کرده ایم، به نحوه محاسبه بانک خازنی خواهیم پرداخت. ضریب قدرت در بانک های خازنی در واقع نسبت توان کار به توان ظاهری می باشد. کم بودن عدد ضریب قدرت به این معنا است که شما از تمام توانی که بابت آن در حال پرداخت قبض هستید استفاده نمی کنید. به معنای دیگر یعنی بازدهی مصرف شما پایین است. ضریب توان بالا یعنی اینکه مصر ف شما بازدهی بالایی دارد و توان مصرفی شما در حدی است که برای شما توسط اداره برق تامین شده است. برای بدست آوردن ضریب قدرت، توان کاری شبکه خود را به توان ظاهری تقسیم میکنیم، عددی که بدست می آید ضریب قدرت یا pf است. همچنین در سیستم هایی که بصورت خطی کار می کنند(سینوسی)، این توان را به عنوان کسینوس دلتا (cos θ) در نظر می گیرند.
PF = kW / kVA = cosine θ kVA
اگر تجهیزی که در شبکه مصرف شما وجود دارد و توان کاری اش 200 کیلووات باشد و توان ظاهری آن نیز 245kvA باشد، تقسیم این دو عدد بر یکدیگر، ضریب قدرت خواهد بود. در این دستگاه ضریب قدرت 0.81 می باشد.
برای محاسبه بانک خازنی، لازم است تا صورتحساب و قبض برق شبکه خود را داشته باشید:
- قبض برق در ماهی که بیشترین مصرف را داشته اید انتخاب کنید.
- تعداد ساعتهایی که دستگاه از شبکه برق سراسری استفاده می کند را محاسبه کنید.
- محاسبه قدرت خازن Qc که باید در مسیر سیستم نصب گردد به شرح ذیل خواهد بود:
o تعداد ساعاتی در ماه که دستگاه روشن است/تعداد ساعات کار دستگاه در یک ماه
برای مثال، فرض میکنیم که بیشترین صورت حساب 55000 باید و زمان اجرا در یک ماه (ماکزیمم بار + زمان پیک) 200 ساعت باشد. برای محاسبه خازن معادله زیر صادق خواهد بود:
275=55000/200
معرفی انواع بانک خازنی
برای اینکه بتوان نسبت به سوال بانک خازنی چیست؟ دید بهتری داشته باشیم، شناخت انواع آن کمک شایانی به ما خواهد کرد. بانک خازنی با توجه به محل و نوع کاربردش و محلی که میخاهیم از آن استفاده کنیم متفاوت خواهد بود. در ادامه تعدادی از این انواع را به شما معرفی میکنیم:
- بانک های خازن روی تیر(هوایی)
در شبکه های توزیع برق، خازنهای اصلاح ضریب توان، همانند ترانس های توزیع نیروی برق که روی تیر برق نصب می شوند، نصب گردیده و قطعات روی یک لولر روی تیر پیاده سازی می گردند. همه اتصالات با کابلهای روکش دارد ضد جرقه برقرار می شود. - بانک خازن فوق فشار قوی
از بانک خازنی فوق فشار قوی برای اتصال مصرف کنندهای دور دست برای مصارف بسیار بالا از نیروگاه ها مورد استفاده قرار میگیرند. بخاطر افت ولتاژ این خطوط طویل، از بانک خازنی برای تامین توان راکتیو استفاده می گردد. - بانک خازنی درون تابلو
بانکهای خازنی درون تابلو، عملا بانکهای کوچکی هستند و در مکانهای کوچک یا پستهای صنعتی قابل نصب می باشند. این واحدهای خازنی بخاطر اینکه فضای کمی اشغال می کنند و نیاز کمی به سرویس و تعمیرات دارند و همچنین این مکانها بدور از حرارت و رطوبت هستند، طول عمر بیشتری دارند و نیاز کمتری به تعویض دارند. - بانکهای خازنی ثابت
بانک خازنی ثابت، در سطح توزیع و برای تعدیل بارهای اضافی استفاده می شوند. اگر توان راکتیو شبکه مصرف ثابت باشد، از این نوع از بانکها استفاده خواهیم کرد. اگر بار مصرفی بطور مداوم در حال مصرف باشد، دیگر نیاز به خاموش کردن بانک خازنی نمی باشد. - بانکهای خازنی در سمت فشار ضعیف ترانس
این نوع از بانکها، یکی از انواع بانک خازنی بوده که بتواند توان راکتیو مورد نیاز بار را تامین کنید. این بانک ها در نزدیکی مصرف کننده اسمبل می شود . در شبکه ای که مصرف کننده های متعددی وجوددارند و نیاز به توان راکتیو برای آنها می باشد، توان راکتیو بسته به نوع باری که در حال مصرف است در حال نوسان خواهد بود. - بانکهای خازنی در سمت فشار قوی ترانس
همانطور که در مورد بانک خازن سمت فشار ضعیف بیان شد، این بانک خازنی تنها می تواند توان راکتیو مدار را تامین کنید. بنا به نیاز شبکه مصرفی، این بانک خازن که تامین کننده توان راکتیو مدار است را می توان خاموش یا روشن کرد و جلوی اضافه ولتاژ گرفته خواهد شد. - بانک خازن متحرک یا سیار
همانطور که از نام این بانک خازنی مشخص است، این بانک خازن متحرک و قابل جابجایی هستند. گاهی نیاز است که بطور موقت انواع خازن شانت را در سیستم توزیع نصب کرد تا از اضافه بار جلوگیری کرد و شبکه تکمیل شود. در این مواقع است که از بانک خازنی سیار یا متحرک استفاده میکنیم. این بانک خازنی را می توان در واحد های تک فاز یا سه فاز ایجاد کرد.
قیمت بانک خازنی
با توجه به اینکه بانک خازنی به نوع و کاربردشان متغییر هستند و طراحی متفاوتی دارند، و با توجه به اینکه نرخ ارز بسیار متغییر است، نمی توان قیمت مشخصی برای انواع بانک خازنی تعیین کرد. در ذیل انواع محبوب و متعارف بانک خازن را که در بازار بصورت پک هستند معرفی می کنیم:
- بانک خازن اتوماتیک آماده و آسان نصب، 25 آمپر تک فاز
- بانک خازن اتوماتیک آماده و آسان نصب، 63 آمپر تک فاز
- بانک خازن اتومایتک آماده و آسان نصب، 200 آمپر سه فاز
- بانک خازن اتومایتک آماده و آسان نصب، 100 آمپر سه فاز
- بانک خازن اتوماتیک آماده و آسان نصب، 25 تا 63 آمپر سه فاز
- بانک خازن اتومایتک آماده و آسان نصب، 45 آمپر تک فاز
این بانک های خازنی برای مصارف خانگی، تجاری و صنایع سبک و نیمه سنگین، بسیار مناسب هستند. در صورتیکه بدنبال قیمت انواع بانک خازنی هستید، می توانید با مجموعه خازن کالا تماس بگیرید تا کارشناس خازن کالا جهت بررسی سیستم برق شما و همچنین بانک خازن مناسب سیستم شما راهنمایی لازم را به شما ارائه بدهند.
ساخت بانک خازن توسط مجموعه خازن کالا
مطابق با آنچه در مورد سوال بانک خازنی چیست ؟ ارائه کرده ایم، توانی که ما از شبکه برق در اختیار داریم دو توان اکتیو و راکتیو می باشند. اگر میزان مصرف توان راکتیو بیشتر از حد شبکه باشد احتمال افت ولتاژ در انتهای شبکه بسیار بالا خواهد بود از آنجایی که شبکه امکان تامین برق بیشتر از توان تعریف شده خود ندارد بنابراین احتمال قطع برق وجود دارد. برای اینکه مصرف برق کاهش یابد یا اینکه از قطع برق هنگام پیک بار جلوگیری کنیم، استفاده بانک خازنی اجتناب ناپذیر است. استفاده از بانک خازنی باعث کاهش هر چه بیشتر مصرف برق خواهد شد .
در صورتیکه شما نیاز به یک مجموعه متخصص در زمینه طراحی و ساخت بانک خازنی فعالیت می کند می توانید با مجموعه خازن کالا ارتباط بگیرد تا کارشناسان ما در اسرع وقت نسبت به طراحی و ساخت بانک خازنی مطابق با دیماند تجهیزات شما اقدامات لازم را صورت بدهند.
نویسنده :حمید حصاربانی
تاریخ انتشار : 1401/4/13
آخرین تغییرات :1401/4/13
